Vacatures     CLAROS
Nederlands

OPGELOSTE ZUURSTOF

Wat is opgeloste zuurstof (DO)? 

Opgeloste zuurstof is een maat voor de hoeveelheid gasvormige zuurstof in water. Gezonde wateren waarin leven mogelijk is, moeten opgeloste zuurstof (DO) bevatten.

Opgeloste zuurstof komt water binnen door:

  • directe absorptie uit de atmosfeer.
  • snelle beweging van wind, golven, waterstromen of mechanische beluchting.
  • fotosynthese van waterplanten als bijproduct van het proces.

Factoren die bijdragen aan de concentratie opgeloste zuurstof in water:

  • Atmosferische druk: Door een hogere atmosferische druk kunnen waterlichamen meer opgeloste zuurstof vasthouden. Door de druk van bovenaf kan het water meer zuurstofmoleculen vasthouden. Daarom zijn zuurstofconcentraties gewoonlijk lager op grotere hoogten als gevolg van een lagere atmosferische druk.
  • Temperatuur: Een waterlichaam met een lagere temperatuur kan meer opgeloste zuurstof bevatten omdat zuurstofmoleculen minder bewegen. Door de toegenomen beweging van zuurstofmoleculen in warm water kunnen ze uit het water ontsnappen en in de lucht terechtkomen.
  • Diepte van het water: Hoe ondieper het water, hoe hoger de zuurstof concentratie, omdat de wind die golven op het oppervlak creëert de zuurstof verhoogt, en waterplanten die leven in ondiep, met licht gevuld water zorgen voor zuurstof als bijproduct van fotosynthese.
  • Zoutgehalte: Een lager zoutgehalte draagt bij aan een hogere zuurstof -concentratie, omdat zouten de oplosbaarheid van gassen beïnvloeden en deze zo uit het water drijven.
  • Bioactiviteit: Een lagere bioactiviteit van micro-organismen in water leidt tot een hogere concentratie DO, omdat micro-organismen die voeding halen uit organische stoffen en ontbindende stoffen zuurstof gebruiken voor hun ademhaling.

Waarom opgeloste zuurstof controleren?

Het meten van opgeloste zuurstof in water en behandeling om de juiste zuurstofniveaus te handhaven, zijn cruciale functies in diverse waterbehandelingstoepassingen. Hoewel opgeloste zuurstof nodig is om leven mogelijk te maken en behandelingsprocessen te ondersteunen, kan het ook schadelijk zijn, waardoor oxidatie ontstaat die apparatuur beschadigt en product in gevaar brengt. Opgeloste zuurstof beïnvloedt:

  • Kwaliteit: De zuurstofconcentratie bepaalt de kwaliteit van het bronwater. Zonder voldoende zuurstof wordt water vuil en ongezond, wat de kwaliteit van het milieu, drinkwater en andere producten beïnvloedt.

  • Naleving van regelgeving: Om te voldoen aan regelgeving, moet afvalwater vaak een bepaalde concentratie zuurstof hebben voordat het in een stroom, meer, rivier of waterweg mag worden geloosd. Gezonde wateren waarin leven mogelijk is, moeten opgeloste zuurstof bevatten.

  • Procesbeheersing: zuurstofniveaus zijn essentieel voor het regelen van de biologische zuivering van afvalwater, evenals de biofiltratiefase van drinkwaterproductie. In sommige industriële toepassingen (bijv. energieproductie) is zuurstof schadelijk voor de stoomopwekking en moet worden verwijderd en de concentraties moeten nauwkeurig worden gecontroleerd.

Bij Hach ®, vindt u de testapparatuur, hulpmiddelen, training en software die u nodig hebt om de gehaltes opgeloste zuurstof in uw specifieke procesapplicatie te bewaken en te beheren.

Uitgelichte producten voor bewaking opgeloste zuurstof

LDO 2 sc luminescentiesensors voor opgeloste zuurstof

Voor de Hach LDO-sensor (Luminescent Dissolved Oxygen) van de volgende generatie is tijdens de gehele levensduur van 2 jaar geen kalibratie van de sensorkap nodig. Dat betekent dat u er direct uit de doos uw zuurstofgehalte van 0 - 20 ppm mee kunt meten.

Lees meer

HQ Series draagbare meters

De HQ Series is bedoeld voor waterkwaliteitprofessionals die elektrochemische analyses willen uitvoeren in veld- en laboratoriumomgevingen.

Lees meer

HQ Series/HQD-meters/Intellical-elektroden

De robuuste en duurzame HQD-laboratoriummeters zijn ontworpen om professionals op het gebied van drinkwater en afvalwater het grootste vertrouwen en de meeste flexibiliteit te bieden.

Lees meer

Intellical-sensors

De Red Rod pH-sensors bieden uitzonderlijke prestaties en responstijd voor een breed scala aan monstertypen in het laboratorium. Robuuste roestvaststalen outdoor-sensors zijn uiterst praktisch voor analyse op locatie in een bereik van 0,05 – 20 ppm.

Lees meer

Orbisphere K1100/K1200 zuurstofsensors

Orbisphere K1100- en K1200-sensors zijn onderhoudsvrije optische LDO-sensors die zijn ontworpen voor het bewaken van zuurstof in energiecentrales en andere toepassingen met een laag (0 - 2 ppm) en hoog (0 - 40 ppm) bereik.

Lees meer

Orbisphere M1100-zuurstofsensors

De Orbisphere M1100 optische sensor biedt samen met de (eenkanaals) Orbisphere ® 410- en de (meerkanaals) Orbisphere 510 -controller een nieuwe manier voor het bewaken van zuurstof in het productieproces van dranken en andere toepassingen met een laag (0 - 2 ppm) en hoog (0 - 40 ppm) bereik.

Lees meer

9582 sc opgeloste-zuurstofsensors

9582 sc elektrochemische opgeloste-zuurstofsensors zijn bedoeld voor metingen op ppb-niveau in ultrazuiver water, ketelwater en condensaat. Ze vormen een integraal onderdeel van een volledig systeem voor wateranalyse in de energiesector.

Lees meer

Orbisphere GA2x00-zuurstofsensors

De Orbisphere GA2400/GA2800 EX elektrochemische (EC) zuurstofsensors (O2) zijn ontworpen voor procesbewaking en laboratoriumanalyse in de vloeistof- of gasfasen.

Lees meer

 

Voor welke processen is het bewaken van opgeloste zuurstof vereist?

Afvalwaterzuivering

Influentwater dat een installatie binnenkomt, heeft meestal een lage zuurstofconcentratie omdat het organische stoffen bevat en micro-organismen, die zuurstof verbruiken terwijl ze zich voeden met de organische stoffen.

Bewaking van zuurstof draagt bij aan een hogere efficiëntie in beluchtingsbassins. Door gebruik te maken van online zuurstofmeetapparatuur kan een installatie de energiekosten verlagen door de beluchting aan te passen aan de zuurstof die vereist is voor de organische belasting. Continue meting en aanpassing zorgen ervoor dat de micro-organismen voldoende zuurstof hebben om organische stoffen te consumeren, terwijl de installatie energie kan besparen door waar mogelijk de beluchting te verminderen.

Zuurstofniveaus moeten worden bijgevuld in effluent dat de installatie verlaat om te voldoen aan de minimale vereisten voor het zuurstofniveau om ecosystemen te beschermen en om te voldoen aan wettelijke lozingsvergunningen. Deze voorschriften zorgen ervoor dat het effluent de zuurstofniveaus in de ontvangende waterwegen niet uitput.

Dit egalisatiebassin is een belangrijke stap in waterbehandeling. Bewaking van opgeloste zuurstof zorgt ervoor dat effluent voldoende bijgevulde opgeloste zuurstof bevat.

Industriële stoomopwekking

Omdat zuurstof corrosie in apparatuur veroorzaakt, kan het bereiken van een lage of geen zuurstof lekken, storingen en uitval voorkomen.

Koeltorens stoten stoom uit in de lucht. Opgeloste zuurstof is essentieel voor de bewaking van de behandeling van industrieel water om schadelijke corrosie te voorkomen.

Drinkwaterzuivering

Bewaking van zuurstof en de temperatuur van het bronwater kunnen een vroegtijdige waarschuwing geven voor een seizoensgebonden stijging van de mangaanconcentratie. Hoge zuurstofniveaus versnellen corrosie in waterleidingen. Lage zuurstofniveaus kunnen een toename van de ijzerconcentratie veroorzaken, wat leidt tot verkleuring bij de kraan wanneer water wordt belucht.

Het is belangrijk om een evenwichtige concentratie zuurstof te handhaven in het afgewerkte water dat in het distributiesysteem wordt geloosd. Een gebalanceerde zuurstofconcentratie kan de smaak van drinkwater verbeteren.

Een helder glas water is een reminder aan het belang om drinkwater te controleren op onzichtbare chemicaliën.

Drankenindustrie

Frisdrankenbedrijven stellen kwaliteitsnormen voor zuurstofniveaus om de smaak te stabiliseren, de houdbaarheid te waarborgen en corrosie in de verpakte blikken te voorkomen.

Brouwerijen bewaken zuurstof omdat fermentatie oxygenatie vereist. Voor verpakking zijn echter lage zuurstofniveaus nodig om de houdbaarheid te verbeteren en de smaak/geur te stabiliseren. ( Analyse-, test- en meetoplossingen voor dranken)

Wijnproducenten handhaven een laag zuurstofgehalte door sulfiet aan het product toe te voegen om oxidatie, verlies van aroma, verkleuring, snelle veroudering en de groei van micro-organismen te voorkomen.

Sapproducenten handhaven een lage zuurstofconcentratie om de smaak stabiel te houden.

Glazen flessen bewegen door een drankinstallatie. Bewaking van opgeloste zuurstof is belangrijk voor het beheer van de productkwaliteit.

Aquacultuur

In aquaria en viskwekerijen is een minimaal zuurstof -niveau van 4,5 mg/L nodig voor het leven van vissen. Te veel zuurstof kan leiden tot het bevorderen van ziekten.

Gebieden met aquacultuurnetten bevatten kweekvis. Voor vissen is opgeloste zuurstof in water een vereiste, maar te veel kan ziekte veroorzaken.

Omgevingsbewaking

Zonder een gezonde concentratie zuurstof kan een waterlichaam hypoxie ervaren – een aanzuurstof ening waarbij er niet volzuurstof ende zuurstof aanwezig is voor leven in het water.

Rivieren zoals deze hebben opgeloste zuurstof nodig voor het leven in het water. Te weinig opgeloste zuurstof leidt tot hypoxie.

Hoe wordt opgeloste zuurstof bewaakt?

Omdat zuurstof een opgelost gas is, moet het ter plaatse worden gemeten, idealiter in het water zelf. Het afnemen van een momentaan monster leidt tot veranderingen in de atmosferische zuurstof en de temperatuur die de nauwkeurigheid van de meting verstoren.


Intellical LDO101 Laboratorium luminescentie-/optische sensor voor opgeloste zuurstof (zuurstof ) van Hach, kabel van 1 m

Elektrodes

Omdat zuurstof een opgelost gas is, moet het ter plaatse worden gemeten, idealiter in het water zelf. Het afnemen van een momentaan monster leidt tot veranderingen in de atmosferische zuurstof en de temperatuur die de nauwkeurigheid van de meting verstoren.

Optische sensors

Bij deze methode worden licht en luminescentiemateriaal gebruikt om zuurstof te meten. Deze elektroden vereisen minder onderhoud, behouden de kalibratie en worden niet beïnvloed zuurstof or zwavelwaterstof of andere opgeloste gassen. Ze bieden nauwkeurigheid, stabiliteit en reproduceerbaarheid bij snelle responstijden.

Elektrochemische sensors

Deze methode maakt gebruik van galvanische of Clark-cel (anode en kathode in een elektrolytoplossing) om zuurstof te meten. Om de nauwkeurigheid te garanderen, moeten de elektroden regelmatig worden gekalibreerd en de watermonsters moeten voorzichtig worden geroerd.


Opgeloste zuurstof, AccuVac     <sup>®</sup>-ampullen van Hach, laag bereik, verpakking van 25

Colorimetrische methode

Indigokarmijn reageert met de zuurstof in het water en geeft een blauwe kleur die evenredig is met de zuurstof -concentratie. De blauwe kleur kan visueel worden vergeleken met een grafiek of worden afgelezen met een colorimeter of spectrofotometer. Deze methode is draagbaar en geschikt voor gebruik in het veld, maar heeft beperkingen. Het water moet transparant zijn en vrij van deeltjes.


Testkit voor opgeloste zuurstof van Hach, model OX-2P

Winkler-titratie

Deze methode wordt uitgevoerd door chemicaliën (mangaan, jodide en hydroxide) toe te voegen aan watermonsters om een reactie tot stand te brengen met zuurstof die een zure oplossing vormt. De hoeveelheid alkalische reagens die nodig is om het zuur met titratie te neutraliseren, geeft aan hoeveel zuurstof er in het oorspronkelijke watermonster zat. Hoewel het op sommige gebieden als een traditionele methode wordt beschouwd, is het tijdrovend en onderhevig aan menselijke fouten. Er bestaat geen online instrumentatie voor deze methode.

Veelgestelde vragen

Hoe kan bewaking van zuurstof mijn zuiveringsinstallatie geld besparen?

Tot 70 % van het energiebudget van een afvalwaterzuiveringsinstallatie wordt besteed aan het aandrijven van het beluchtingssysteem. Jarenlang werden deze beluchtingssystemen bestuurd door handmatig het instelpunt van het luchtdebiet, de klepstanden of het toerental van de motor te wijzigen, omdat de membraan-DO-sensors onbetrouwbaar waren. Met LDO kunnen de systemen de beluchting automatisch regelen tot een bepaald DO-instelpunt, waardoor de beluchters in real-time op de belasting kunnen reageren en er 30 tot 60 % op de energiekosten wordt bespaard.

Waarom is DO belangrijk?

Opgeloste zuurstof is nodig voor vele vormen van leven, waaronder vissen, ongewervelde dieren, bacteriën en planten. Deze organismen gebruiken zuurstof bij de ademhaling, net als organismen op land. Vissen en schaaldieren halen zuurstof voor de ademhaling binnen door hun kieuwen, terwijl planten en phytoplankton opgeloste zuurstof nodig hebben voor de ademhaling wanneer er geen licht is voor fotosynthese. De benodigde hoeveelheid DO varieert per levensvorm. Bodemazers, krabben, oesters en wormen hebben minimale hoeveelheden zuurstof nodig (1-6 mg/L), terwijl vissen die in ondiep water leven hogere niveaus nodig hebben (4-15 mg/L). Bacteriën en schimmels hebben ook opgeloste zuurstof nodig. Deze organismen gebruiken DO om organisch materiaal op de bodem van een waterlichaam af te breken. Microbiële afbraak is een belangrijke factor voor de nutriëntenkringloop. Als er echter een overmaat aan ontbindend organisch materiaal (door stervende algen en andere organismen) is in een waterlichaam, met weinig of geen verloop (ook wel stratificatie genoemd), wordt de zuurstof bij lagere waterniveaus sneller verbruikt.

Wat is DO-verzadiging?

In een stabiel waterlichaam zonder stratificatie blijft DO op 100 % luchtverzadiging. De 100 % luchtverzadiging betekent dat het water zoveel als het kan opgeloste gasmoleculen in evenwicht houdt. Bij evenwicht zou het percentage van elk gas in het water gelijk zijn aan het percentage van dat gas in de atmosfeer, dat bekend staat als de partiële druk. Het water zal langzaam zuurstof en andere gassen uit de atmosfeer absorberen tot het evenwicht bereikt bij volledige verzadiging. Dit proces wordt versneld door beluchting. Het is mogelijk dat DO de 100 % luchtverzadiging in water overschrijdt door middel van biologische middelen.

Hoe beïnvloedt druk de oplosbaarheid van zuurstof?

De concentratie opgeloste zuurstof zal toenemen naarmate de druk toeneemt. Dit geldt voor zowel de atmosferische als de hydrostatische druk. Water op lagere hoogte kan meer DO vasthouden dan water op grotere hoogte. Deze relatie legt ook het potentieel uit voor "oververzadiging" van water onder de thermocline. Bij een hogere hydrostatische druk kan water meer DO vasthouden zonder dat het ontsnapt en daarom komen tot een lagere DO-verzadiging bij dezelfde concentratie. De gasverzadiging neemt met ~10 % per meter dieptetoename af als gevolg van de hydrostatische druk, als de watertemperatuur constant is. Dit betekent dat DO in dezelfde concentratie op 100 % luchtverzadiging aan het oppervlak kan zijn en dat het slechts op 70 % luchtverzadiging zou zijn op 3 meter onder het oppervlak.

Wat beïnvloedt DO-oplosbaarheid?

Twee waterlichamen die beide 100 % luchtverzadigd zijn, hebben niet noodzakelijkerwijs dezelfde concentratie DO. De hoeveelheid opgeloste zuurstof (in mg/L) varieert afhankelijk van temperatuur, druk en zoutgehalte.